Ιδιωτικότητα στο διαδίκτυο
Η παρούσα κατάσταση
Το επίπεδο της πληροφοριακής τεχνολογίας που έχει κατακτηθεί τον 20ο αιώνα έχει προκαλέσει ραγδαίες εξελίξεις στον τρόπο που επικοινωνούμε, συμπεριφερόμαστε, εργαζόμαστε και ζούμε. Οπως συμβαίνει με όλα τα σύγχρονα επιτεύγματα, πάντα υπάρχει και η σκοτεινή τους πλευρά. Με την πληροφορία να είναι η τροφή των νέων τεχνολογιών, η ανάγκη για προστασία και ασφάλεια των δεδομένων είναι πιο αναγκαία από ποτέ.
Με τις νέες τεχνολογίες να κυριαρχούν τα τελευταία χρόνια καθώς και τη συνεχή άνοδο του Internet of Things (το Διαδίκτυο των Πραγμάτων), η αξία της πληροφορίας αυξάνεται διαρκώς και ταυτόχρονα η ζήτηση και η απόκτησή της. Σημείο ενδιαφέροντος αποτελεί το γεγονός ότι οι προσωπικές προτιμήσεις και οι συνήθειες του καθενός μπορούν να γίνουν ευκαιρία κέρδους. Με τα ατομικά δεδομένα να διακινούνται και να αποθηκεύονται σε πολλαπλές συσκευές συνδεδεμένες μεταξύ τους, όπως κινητές συσκευές, wearables (υπολογιστές - αξεσουάρ) και sensors (αισθητήρες), η πληροφορία γίνεται ευάλωτη σε πιθανές υποκλοπές και παραβιάσεις.
Η ιδιωτικοτητα δεν ταυτίζεται με την ασφάλεια ως έννοιες, μια βάση δεδομένων με προσωπικά στοιχεία μπορεί να σχεδιαστεί με όση ασφάλεια απαιτείται, ωστόσο αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί να παραβιάζει την ιδιωτικότητα των ατόμων που τα στοιχεία τους βρίσκονται εκεί, πχ αν δεν έχουν συλλεχθεί με διαφάνεια και με την σύμφωνη γνώμη τους και πραγματικά γιατί εξυπηρετούν κάποια ανάγκη.
Υπηρεσίες όπως οι: google, facebook, twitter, κλπ δεν κάνουν απολύτως σαφές στον χρήστη σε κάθε βήμα τι στοιχεία συλλέγονται, για ποιο σκοπό και πώς χρησιμοποιούνται.
Ιδιαίτερα προβληματική στο χώρο των υπηρεσιών προς τελικούς χρήστες,
είναι η παροχή δωρεάν υπηρεσιών που προϋποθέτουν την εκτεταμένη συλλογή
και επεξεργασία με μη διαφανείς τρόπους των προσωπικών μας στοιχείων.
Ποιο είναι το ζήτημα με την ιδιωτικότητα στο διαδίκτυο;
Η διαδικτυακή ιδιωτικότητα (internet privacy) αναφέρεται στο δικαίωμα της διατήρησης της προσωπικής ιδιωτικότητας σε σχέση με την αποθήκευση, μετατροπή, διάθεση σε τρίτους και επίδειξη πληροφοριών οι οποίες αφορούν ένα άτομο, μέσω του διαδικτύου.
Όταν αναφερόμαστε στην ιδιωτικότητα στο διαδίκτυο, μιλάμε για τη δυνατότητα που έχουν κάποιες εταιρείες να παρακολουθούν τις ιστοσελίδες τις οποίες επισκεπτόμαστε.
Με την επεξεργασία αυτών των δεδομένων μπορούν να καταλάβουν το φύλο, την ηλικία μας, τις προσωπικές μας προτιμήσεις, τα βιβλία ,τις ταινίες και τη μουσική που μας αρέσει, τις διατροφικές μας συνήθειες, τα μέρη που πάμε διακοπές, λίγο πολύ όλα όσα μας ενδιαφέρουν και ψάχνουμε μέσω του υπολογιστή.
Με «παρακολουθεί» κανείς;
Ας δουμε μια συνηθισμένη μέρα τι είδους διαδικτυακά ίχνη αφήνουμε....
7:15 Διαβάζεις το e-mail σου – ο πάροχος καταγράφει την ώρα που μπήκες στο λογαριασμό σου, τον αποστολέα του μηνύματός σου, καθώς και την ώρα που σου έστειλε το μήνυμα.
7:30 «Κατεβάζεις» ένα τραγούδι στο iPod – η εταιρεία που σου πουλάει το τραγούδι καταγράφει το e-mail σου και τις μουσικές σου προτιμήσεις.
7:50 Πηγαίνεις με το αυτοκίνητο στη δουλειά – το αυτοκίνητο διαθέτει συσκευή GPS που καταγράφει τη διαδρομή σας από το σπίτι στην δουλειά. Σε κάποια σημεία της διαδρομής υπάρχουν κάμερες ρύθμισης της κυκλοφορίας και ελέγχου παραβιάσεων του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας.
8:30 "Χτυπάς" κάρτα στην δουλειά σου και καταγράφεται η ώρα που έφτασες
12:00 Ένας συνάδελφος σε τραβάει μια φωτογραφία με το κινητό – η φωτογραφία είναι αστεία και λέει πως μπορεί αργότερα να την ανεβάσει στο facebook.
15:00 Σερφάρεις στο διαδίκτυο – ο browser που χρησιμοποιείς καταγράφει τις σελίδες που επισκέπτεσαι. Κάποιες σελίδες εγκαθιστούν στον υπολογιστή σου μικρά αρχεία (cookies) ώστε να μπορούν να σε αναγνωρίζουν όταν θα τις ξαναεπισκεπτείς.
15:15 Κλικάρεις μια διαφήμιση που έχει ενδιαφέρον – η διαφημιστική εταιρεία καταγράφει τις προτιμήσεις σου ώστε να μπορεί να σου στέλνει προσφορές για προϊόντα που σε ενδιαφέρουν.
17:30 Στέλνεις μια ηλεκτρονική κάρτα σε έναν φίλο που έχει γενέθλια – για την αποστολή της κάρτας πρέπει να συμπληρώσεις μια φόρμα με διάφορα προσωπικά σου στοιχεία και το email σου.
18:00 Ψάχνεις στοιχεία για μια εκδρομή που θέλεις να πας στο google. Καταγράφονται όλες οι αναζητήσεις που πραγματοποιείς, μαζί με την χρονική στιγμή της αναζήτησης και τη διεύθυνση δικτύου (ΙΡ) με την οποία ο υπολογιστής σου συνδέεται, μέσω του Παρόχου, στο διαδίκτυο.
19:00 Πηγαίνεις στο γυμναστήριο – στην είσοδο υπάρχει κάμερα που καταγράφει όσους μπαίνουν και βγαίνουν. Στην υποδοχή «περνάς» την κάρτα μέλους σου από το ειδικό μηχάνημα που την σκανάρει και εμφανίζει τα στοιχεία σου στην οθόνη.
20:00 Ακούς τα φωνητικά σου μηνύματα στο κινητό – το τηλέφωνο σου καταγράφει όλους όσους σε κάλεσαν, τους αριθμούς τηλεφώνου τους και τις ώρες κλήσης.
22:00 Μπαίνεις στο Facebook – διαβάζεις τι έκαναν σήμερα οι φίλοι σου και γράφεις τα δικά σου νέα. Βλέπεις ότι έχεις γίνει tagged στην σημερινή φωτογραφία που ήδη ανέβασε ο συναδελφος σου και κάποιοι έχουν ήδη βάλει σχόλια. Αποδέχεσαι τα friend requests για δύο νέους φίλους, παρόλο που τον έναν δεν το ξέρεις πολύ καλά.
Πως χρησιμοποιούνται τα στοιχεία μας;
Τα στοιχεία που συλλέγονται έχουν τεράστια εμπορική αξία. Με την κατάλληλη επεξεργασία, οι διαφημιστές μπορούν να μας δείχνουν στοχευμένες διαφημίσεις που είναι πιθανότερο να μας ενδιαφέρουν και να μας παρακινήσουν σε μία αγορά.
Δεν είναι τυχαίο το ότι αν επισκεφθούμε ένα online κατάστημα πχ με ρούχα, θα αρχίσουμε να βλέπουμε διαφημίσεις για το ίδιο κατάστημα ή για μεμονωμένα προϊόντα του και σε άλλα, άσχετα sites, όπως το YouTube ή μια ειδησεογραφική ιστοσελίδα.
Αντίστοιχα, αν ψάχνουμε για να πάμε μια εκδρομή, μπορεί να μας εμφανίζονται διαφημίσεις από συγκεκριμένα ξενοδοχεία μέχρι ενοικίαση αυτοκινήτων, αεροπορικά εισιτήρια και εξοπλισμό camping.
Διαδικτυακά ίχνη
Ιδιωτικότητα